ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδουμε στα Αγία λείψανα τιμή και ευλαβική προσκύνηση, η όποια όμως δεν αποτελεί λατρευτική προσκύνηση η λατρεία. Τούτο γιατί κανείς ποτέ ορθόδοξος χριστιανός δεν ταύτισε στη σκέψη του τα τίμια λείψανα με «θεούς». Μακαριστός π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ (ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ).
Ο Άγιος Αμφιλόχιος (κατά κόσμον Αθανάσιος Μακρής) γεννήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου του 1889 στην Πάτμο και υπήρξε φίλος και πνευματικό παιδί του Αγίου Νεκταρίου.
Οι γονείς του Εμμανουήλ και Ειρήνη τον μεγάλωσαν με αγάπη και ευλάβεια ανάβοντας στην καρδιά του την φλόγα της αγάπης του Θεού και της Ελλάδας, την οποία μεταλαμπάδευσε ο Άγιος σε πλήθος κόσμου. Είχε τρία αδέρφια, εκ των οποίων το ένα (αγόρι) κοιμήθηκε σε μικρή ηλικία, ενώ οι αδερφές του έγιναν και οι δύο μοναχές.
Από μικρό παιδί βοηθούσε τους γονείς του στις γεωργικές εργασίες και το ψάρεμα, κύρια ασχολία του φτωχού νησιού, πάντα όμως μέσα του, όπως ομολογούσε ο ίδιος, είχε την επιθυμία να γίνει μαθητής του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου.
Από μικρό παιδί βοηθούσε τους γονείς του στις γεωργικές εργασίες και το ψάρεμα, κύρια ασχολία του φτωχού νησιού, πάντα όμως μέσα του, όπως ομολογούσε ο ίδιος, είχε την επιθυμία να γίνει μαθητής του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου.
Η επιθυμία του έγινε σε ηλικία 17 ετών να λαμβάνει την μοναχική του κουρά στις 27 Αυγούστου του 1906 στην Ιερά Μονή του Θεολόγου, όπου έλαβε το όνομα Αμφιλόχιος και στις 23 Μαρτίου του 1913 σε ηλικία 24 ετών κείρεται στο Κάθισμα του Απολλού Μεγαλόσχημος Μοναχός από τον ασκητή και πνευματικό Μακάριο Αντωνιάδη τον Σάμιο.
Χειροτονήθηκε διάκονος από τον Μητροπολίτη Κώου κυρό Αγαθάγγελο στις 27 Ιανουαρίου του 1919 στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στην Κω και Πρεσβύτερος την Κυριακή του Θωμά στις 5 Απριλίου του ίδιου έτους από τον Μητροπολίτη Σάμου και Ικαρίας Κωνσταντίνο Βαντζαλίδη στον Ιερό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος στο Βαθύ.
Εφημέριος της Ιεράς Μονής Πάτμου διακόνησε από το 1920 - 1926 και διορίσθηκε Προϊστάμενος του Ιερού Σπηλαίου της Αποκαλύψεως κατά τα έτη 1926 – 1932 ενώ στις 14 Νοεμβρίου του 1935 εκλέγεται Ηγούμενος στην Ιερά Μονή της Πάτμου.
Το 1937 ο Άγιος Αμφιλόχιος ήρθε σε ρήξη με τους Ιταλούς κατακτητές αφού αντιστάθηκε με γενναιότητα και σθένος στα σχέδιά τους για τον εξιταλισμό των Δωδεκανήσων και την εκκλησιαστική υπαγωγή τους στον πάπα, και πρωτοστάτησε στον αγώνα της Εκκλησίας να διατηρηθούν η εθνική συνείδηση και η Ελληνική γλώσσα που διώκονταν, οργάνωσε κρυφά σχολειά και κατηχητικά για να μαθαίνουν τα Ελληνόπουλα την μητρική τους γλώσσα και να διδάσκονται την Ορθόδοξη Πίστη.
Η δράση του αυτή είχε σαν αποτέλεσμα να χάσει την ηγουμενία και να εξοριστεί στην ηπειρωτική Ελλάδα. Αυτό δεν έκαμψε καθόλου το φρόνημα του γενναίου αγωνιστή και συνέχισε σαν ακάματος εργάτης του Ευαγγελίου το ιεραποστολικό του έργο.
Φωτογραφία από την κηδεία του Άγιου Αμφιλόχιου Μακρή, στην Ι. Μονή Ευαγγελισμού στις 17 Απριλίου του 1970. |
Ο Άγιος Αμφιλόχιος ίδρυσε μοναστήρια, την Γυναικεία Μονή του Ευαγγελισμού στην Πάτμο, την επίσης Γυναικεία Μονή του Αγίου Μηνά στην Αίγινα και ανέλαβε την πνευματική επιστασία της Γυναικείας Μονής Ευαγγελισμού Ικαρίας. Κοντά σε αυτά, όταν ήταν εφημέριος του ναού της Αποκαλύψεως καλλώπισε τον ναό με τοιχογραφίες και έκανε διάφορες εργασίες ανακαίνισης. Χαρακτηριστική, όμως, ήταν η αγάπη του και για την φύση αφού σε αυτόν οφείλεται η πυκνή βλάστηση της Πάτμου, καθώς παντού φύτευε κυπαρίσσια και άλλα είδη δέντρων.
Παρά την εσωτερική ισχυρή πνευματική φλόγα, η υγεία του υπήρξε εύθραυστη σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, έτσι τον Μάρτιο του 1970 προσβλήθηκε από πνευμονία και εκοιμήθη την Πέμπτη στις 16 Απριλίου του ίδιου έτους αφού είχε πληροφορηθεί την εκδημία του από την ίδια την Θεοτόκο και τον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο ενώ ετάφη στο Κοιμητήριο της Ιεράς Μονής του Ευαγγελισμού που ο ίδιος ίδρυσε το 1937.
Το κυπαρίσσι που είχε ο ίδιος φυτέψει έξω από το ασκηταριό του λίγο καιρό μετά την κοίμησή του ξεράθηκε, ενώ το 1981, κατά την εκταφή του, τα οστά του ευωδίαζαν.