Ελάχιστοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν ότι ο Χριστός δεν γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου και ότι η ακριβής ημερομηνία Γεννήσεώς Του δεν ήταν το πρώτο έτος μ.X., καθώς και ότι ορισμένα ιστορικά δεδομένα της εποχής δεν συμβαδίζουν με τις αφηγήσεις των Ευαγγελιστών.
Κατά τους θεολόγους, στόχος των Ευαγγελιστών δεν ήταν να μεταφέρουν τα ακριβή ιστορικά γεγονότα της Γεννήσεως αλλά το χαρμόσυνο μήνυμα της ενανθρωπίσεως του Θεού και της νίκης επί της φθοράς και του θανάτου.
Η Γέννηση του Χριστού και η εμφάνιση του Άστρου της Βηθλεέμ αντιμετωπίζονται ως θαύματα. Η επιστήμη δεν έχει την δυνατότητα να υποστηρίξει, αλλά ούτε και να απορρίψει την αντίληψη του ανθρώπου για τα θαύματα. Τα θαύματα βρίσκονται απόλυτα μέσα στο πεδίο της πίστης και έξω από το πεδίο της επιστήμης.
Επειδή όμως για τους ιστορικούς τίθενται ερωτήματα σχετικά με το πλαίσιο στο οποίο τοποθετείται το γεγονός της Γεννήσεως, θα προσπαθήσω σε αυτό το άρθρο να παραθέσω απλά και χωρίς θεολογικές αναφορές, τις κύριες επιστημονικές προσεγγίσεις που υπάρχουν γύρω από το θέμα.
Πότε γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός;
Αναρωτηθήκατε ποτέ, γιατί γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου και όχι κάποια άλλη ημερομηνία; Αν και κανένας ιστορικός δεν είναι σε θέση να απαντήσει πότε ακριβώς γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός, ωστόσο, κάποιος λόγος υπάρχει για την επιλογή αυτής της ημερομηνίας.
Το πρόβλημα του εντοπισμού της ημερομηνίας γέννησης του Χριστού παραμένει μέχρι και σήμερα ανοιχτό πρόβλημα. Από τους τέσσερεις Ευαγγελιστές μόνο ο Λουκάς και ο Ματθαίος αρχίζουν τις αφηγήσεις τους από τη Γέννηση του Ιησού. Οι δύο αυτές περιγραφές φέρονται να συμπληρώνουν η μία την άλλη, ενώ πληρέστερη φέρεται αυτή του Λουκά.
Οι πληροφορίες των Ευαγγελίων
Τα λίγα στοιχεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατά προσέγγιση χρονολόγηση της γέννησης του Ιησού, προέρχονται όπως προαναφέραμε, κυρίως από το Ευαγγέλιο του Λουκά και του Ματθαίου και αφορούν:
* Τη γέννηση του Ιησού επί αυτοκράτορα Αυγούστου (Λουκ. 2,1)
* Τη γέννηση του Ιησού τον καιρό της βασιλείας του Ηρώδη (Λουκ. 1,5)
* Στις περιγραφές για το άστρο της Βηθλεέμ (Ματθ. 2,2)
* Στα γεγονότα της πρώτης απογραφής επί ηγεμονίας του Κυρηνίου της Συρίας (Λουκ. 2,2)
Γέννηση του Χριστού, Θεοφανους του Κρητός (16 αι.) Μονή Σταυρονικητα,
Ο Χριστός γεννήθηκε προ Χριστού
Το έτος γέννησης του Χριστού ως ανοιχτό πρόβλημα έχει απασχολήσει κατά καιρούς επιστήμονες και ιστορικούς.
Μια άποψη είναι ότι ο Χριστός γεννήθηκε το 4 π.Χ. επειδή στην Καινή Διαθήκη σύμφωνα με τα Ευαγγέλια ,το γεγονός της γέννησης συνέβη κατά την βασιλεία του Ηρώδη του Α΄(73-4 π.Χ.).
Επειδή όμως για τους ιστορικούς τίθενται ερωτήματα σχετικά με το πλαίσιο στο οποίο τοποθετείται το γεγονός της Γεννήσεως, θα προσπαθήσω σε αυτό το άρθρο να παραθέσω απλά και χωρίς θεολογικές αναφορές, τις κύριες επιστημονικές προσεγγίσεις που υπάρχουν γύρω από το θέμα.
Πότε γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός;
Αναρωτηθήκατε ποτέ, γιατί γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου και όχι κάποια άλλη ημερομηνία; Αν και κανένας ιστορικός δεν είναι σε θέση να απαντήσει πότε ακριβώς γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός, ωστόσο, κάποιος λόγος υπάρχει για την επιλογή αυτής της ημερομηνίας.
Το πρόβλημα του εντοπισμού της ημερομηνίας γέννησης του Χριστού παραμένει μέχρι και σήμερα ανοιχτό πρόβλημα. Από τους τέσσερεις Ευαγγελιστές μόνο ο Λουκάς και ο Ματθαίος αρχίζουν τις αφηγήσεις τους από τη Γέννηση του Ιησού. Οι δύο αυτές περιγραφές φέρονται να συμπληρώνουν η μία την άλλη, ενώ πληρέστερη φέρεται αυτή του Λουκά.
Οι πληροφορίες των Ευαγγελίων
Τα λίγα στοιχεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατά προσέγγιση χρονολόγηση της γέννησης του Ιησού, προέρχονται όπως προαναφέραμε, κυρίως από το Ευαγγέλιο του Λουκά και του Ματθαίου και αφορούν:
* Τη γέννηση του Ιησού επί αυτοκράτορα Αυγούστου (Λουκ. 2,1)
* Τη γέννηση του Ιησού τον καιρό της βασιλείας του Ηρώδη (Λουκ. 1,5)
* Στις περιγραφές για το άστρο της Βηθλεέμ (Ματθ. 2,2)
* Στα γεγονότα της πρώτης απογραφής επί ηγεμονίας του Κυρηνίου της Συρίας (Λουκ. 2,2)
Γέννηση του Χριστού, Θεοφανους του Κρητός (16 αι.) Μονή Σταυρονικητα,
Ο Χριστός γεννήθηκε προ Χριστού
Το έτος γέννησης του Χριστού ως ανοιχτό πρόβλημα έχει απασχολήσει κατά καιρούς επιστήμονες και ιστορικούς.
Μια άποψη είναι ότι ο Χριστός γεννήθηκε το 4 π.Χ. επειδή στην Καινή Διαθήκη σύμφωνα με τα Ευαγγέλια ,το γεγονός της γέννησης συνέβη κατά την βασιλεία του Ηρώδη του Α΄(73-4 π.Χ.).
Επίσης ο Εβραίος ιστορικός Ιώσηπος αναφέρει ότι ο Ηρώδης στέφθηκε βασιλιάς μετά την ναυμαχία του Ακτίου δηλαδή το 38 μ.Χ. και βασίλεψε 34 έτη πεθαίνοντας μετά από μια έκλειψη σελήνης και πριν το εβραϊκό Πάσχα. Με την παραδοχή του Ιώσηπου και απλή αστρονομία μπορούμε με ακρίβεια να πούμε ότι ο Ηρώδης πέθανε μεταξύ 13 Μαρτίου και 12 Απριλίου του 4 π.Χ.
Με βάση τα παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ο Χριστός γεννήθηκε τουλάχιστον 4 χρόνια προ Χριστού.
Το Άστρο της Βηθλεέμ
Από τη μαρτυρία του Ευαγγελιστή Ματθαίου δεν προκύπτει ότι ο αστέρας αυτός ήταν ουράνιο αντικείμενο ή φαινόμενο, έτσι κατά καιρούς διατυπώθηκαν διάφορες απόψεις ως πιθανές ερμηνείες τις οποίες αναφέρω παρακάτω.
Με βάση τα παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ο Χριστός γεννήθηκε τουλάχιστον 4 χρόνια προ Χριστού.
Το Άστρο της Βηθλεέμ
Από τη μαρτυρία του Ευαγγελιστή Ματθαίου δεν προκύπτει ότι ο αστέρας αυτός ήταν ουράνιο αντικείμενο ή φαινόμενο, έτσι κατά καιρούς διατυπώθηκαν διάφορες απόψεις ως πιθανές ερμηνείες τις οποίες αναφέρω παρακάτω.
στηρίχθηκαν στα Χρονικά της Σινίκης και μετά από αναλύσεις και μελέτες κατέληξαν το 1977 ότι ο Χριστός γεννήθηκε το 5 π.Χ. Θεωρούν δεδομένη την σύνοδο των πλανητών το 7 π.Χ. αλλά πιστεύουν ότι μετά ανέλαμψε ένας καινοφανής αστέρας το 5 π.Χ. που θεωρούν ότι ήταν το άστρο της Βηθλεέμ, το οποίο υποδεικνύει και τον χρόνο γέννησης του Χριστού
Καταλήγουμε λοιπόν για το Άστρο της Βηθλεέμ, αν τελικά αφορούσε κάποιο αστρονομικό φαινόμενο, ότι οδηγεί στα έτη 7έως 4 π.Χ., αφού κατά τους αστρονόμους υπήρξε πράγματι τότε ένα παρόμοιο ουράνιο φαινόμενο που προκαλείται κατά τη συνάντηση των τριών πλανητών, του Κρόνου, του Δία και της Αφροδίτης.
Το γεγονός αυτό ταιριάζει με την αφήγηση του Ευαγγελιστή Ματθαίου καθώς το ταξίδι των Μάγων από τη Μεσοποταμία στην Παλαιστίνη με τα μέσα της εποχής απαιτούσε δύο ή τρεις μήνες, η χρονική αυτή απόσταση ταιριάζει με την αντίστοιχη φυσική κίνηση του πλανήτη Δία και τη διπλή εμφάνιση του κατά την είσοδο και έξοδο από την τροχιά συνάντησης με τους άλλους δύο πλανήτες.
Το γεγονός αυτό ταιριάζει με την αφήγηση του Ευαγγελιστή Ματθαίου καθώς το ταξίδι των Μάγων από τη Μεσοποταμία στην Παλαιστίνη με τα μέσα της εποχής απαιτούσε δύο ή τρεις μήνες, η χρονική αυτή απόσταση ταιριάζει με την αντίστοιχη φυσική κίνηση του πλανήτη Δία και τη διπλή εμφάνιση του κατά την είσοδο και έξοδο από την τροχιά συνάντησης με τους άλλους δύο πλανήτες.