Κάθε χρόνο στίς 11 Σεπτεμβρίου ἑορτάζουμε καί τιμοῦμε τήν μνήμη τῆς Ὀσιοπαρθενομάρτυρος Θεοδώρας τῆς ἐν Βάστᾳ. Ἡ Ἁγία αὐτή εἶναι γνωστή πλέον ὄχι μόνο στήν πατρίδα μας ἀλλά καί πέραν αὐτῆς.
Ἔζησε κατά τόν 9ον αἰώνα δηλαδή στά χρόνια της Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας. Οἱ γονεῖς τῆς ὑπῆρξαν ἄνθρωποι πτωχοί καί ἄσημοι ἀλλά ἀγαποῦσαν τόν Θεό καί μετέδωσαν στά παιδιά τους τήν πίστη στό Χριστό. Ἀπό μικρή ἡλικία ἡ Θεοδώρα, σέ σχέση μέ τά ἄλλα τῆς ἀδέλφια, εἶχε μία ἰδιαίτερη ἀγάπη καί κλίση πρός τά θεία. Ἀγαποῦσε τόν Θεό σέ τέτοιο βαθμό πού ἐπιθύμησε νά ἀφιερώσει ὅλη της τήν ζωή Σ’ αὐτόν. Ἀποκτοῦσε μέρα μέ τή μέρα αὐτό πού οἱ Ἅγιοι Πατέρες ὀνομάζουν «Ἔρωτα Χριστοῦ».
Μεγαλώνοντας ἀποφασίζει νά ἐγκαταβιώσει σέ μοναστήρι καί ἐκεῖ νά καλλιεργήσει τόν ἔρωτά της γιά τόν Χριστό. Τό παράδοξο ὅμως εἶναι ὅτι δέν προτίμησε ἕνα γυναικεῖο μοναστήρι, ἀλλά ἕνα ἀνδρικό! Παρουσιάστηκε στήν μονή τῆς «Παναΐτσας», μία μονή πού βρίσκεται στά ὅρια τῶν Νόμων Ἀρκαδίας – Μεσσηνίας, ὡς ἄνδρας μέ τό ὄνομα «Θεόδωρος». Δέν μποροῦμε μέ σιγουριά νά ὑποστηρίξουμε γιά ποιό λόγο τό ἔκανε αὐτό. Πιθανόν ἤθελε νά ἐξαφανιστεῖ ἐντελῶς ἀπό τούς γνωστούς της.
Στήν ἀνδρώα μονή πού ἐγκαταβίωσε δέν ἄργησε νά καταστεῖ παράδειγμα ὑπομονῆς, ὑπακοῆς καί ταπείνωσης. Οἱ ἀρετές αὐτές τήν ὁδηγοῦσαν σταδιακά σέ μεγάλη πνευματική πρόοδο πού ἀναγνωριζόταν ἀπό τόν Ἡγούμενο καί τούς συνμοναστές της. Οἱ Πατέρες τῆς Μονῆς, θαυμάζοντας τήν προσωπικότητα καί τά χαρίσματα πού τόν διέκριναν, τοῦ ἐμπιστεύτηκαν τίς ἐξωτερικές ἐργασίες τῆς Μονῆς. Πράγματι, στό διακόνημα αὐτό βρίσκονται πάντα μοναχοί ἢ μοναχές μέ ἐμπειρία στήν πνευματική ζωή
Ὡς τόπος τοῦ μαρτυρίου ὁρίστηκε τό χωριό Βάστα στήν περιοχή τῆς Ἀρκαδίας. Ὁ δήμιος τόν ὁδήγησε μέχρι ἐκεῖ ἐνῶ ὁ «Θεόδωρος» ἀκολουθοῦσε «ὡς ἀμνός ἄφωνος». Μετά ἀπό λίγη ὥρα ἡ ψυχή τῆς «Ἁγίας Θεοδώρας» φτερούγισε πρός τόν οὐρανό, στήν ἑτοιμασμένη θέση τῶν ὀσιοπαρθενομαρτύρων τῆς Ἐκκλησίας μας.
Τό θαυμαστό γεγονός ἔγινε γνωστό παντοῦ! Ὁ Ἡγούμενος καί οἱ συμμοναστές θρηνολογώντας ἔφθασαν στόν τόπο τοῦ μαρτυρίου καί δοξάζοντας τόν Θεό ἐνεταφίασαν τό σῶμα της στήν Ἱερὰ Μονή τους ἢ κατά τήν γνώμη ἄλλων στόν ἴδιο τόπο τοῦ μαρτυρίου της.
Λέγεται, ὅτι πρίν τόν ἀποκεφαλισμό της, ἡ Ἁγία ζήτησε ἀπό τόν Θεό οἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς της νά γίνουν δένδρα καί τό αἷμα τῆς ποτάμι. Πράγματι, στήν στέγη τοῦ ἱδρυθέντος ναοῦ πού βρίσκεται στή Βάστα τῆς Ἀρκαδίας ἀνεφύησαν δένδρα, τά ὁποῖα παραδόξως στέκονται στήν στέγη καί ὁμολογοῦν ὅτι «ὅπου ὁ Θεὸς δὲ βούλεται νικᾶται φύσεως τάξις».
Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος ὁ μεγάλος αὐτός πατέρας τῆς Ἐκκλησίας μας λέγει: «ἑορτή ἁγίου μίμηση ἁγίου». Ἂς προσπαθήσουμε μέ τήν βοήθειά του Θεοῦ μας καί τίς πρεσβεῖες τῆς Ἁγίας νά τῆς ὁμοιάσουμε καί νά γίνουμε ἅγιοι διότι αὐτὸς εἶναι ὁ Κύριος σκοπὸς τῆς ζωῆς ὅλων μας.